استرس یک تجربه جهانی است. استرس بخشی از زندگی روزمره خواه عجله به سر کار، آماده شدن برای یک سخنرانی مهم، مراقبت از یکی از عزیزان بیمار یا حمایت از خانواده باشد. اما استرس چیست و چگونه بر ذهن و بدن ما تأثیر می گذارد؟
استرس پاسخ طبیعی بدن به چالش ها یا تهدیدات است. این واکنش که برای ایمنی شما طراحی شده است، احساسات مختلفی مانند ترس، اضطراب، ناامیدی، غم و اندوه و گاهی اوقات حتی انگیزه را تحریک می کند. بله، انگیزه - زیرا همه استرس ها مضر نیستند. در واقع، برخی عوامل استرس زا می توانند ما را به انجام وظایف یا رسیدن به اهداف سوق دهند.
در حالی که دوره های کوتاه استرس، که به عنوان استرس حاد شناخته می شوند، قابل کنترل و اغلب موقتی هستند، استرس مزمن نگران کننده تر است. این احساس فشار و اضطراب طولانی مدت و مداوم می تواند بر سلامت جسمی و روانی شما تأثیر بگذارد.
استرس مزمن در صورت عدم توجه به آن، می تواند منجر به بیماری، کاهش تندرستی، و حتی توانایی شما برای حفظ یک برنامه تمرینی منظم یا ایجاد توده عضلانی بدون چربی شود. شناخت و مدیریت استرس برای محافظت از سلامت و کیفیت زندگی شما ضروری است.
کورتیزول چیست؟
استرس بخش ثابتی از زندگی است. چه بزرگ و چه کوچک، عوامل استرس زای روزانه باعث ایجاد یک پاسخ طبیعی در سیستم عصبی خودمختار بدن شما می شوند که از سیستم های سمپاتیک و پاراسمپاتیک تشکیل شده است. هر دو برای عملکرد بدن و تعادل داخلی شما بسیار مهم هستند.
سیستم پاراسمپاتیک، که اغلب به عنوان سیستم "استراحت و هضم" شناخته می شود، از فعالیت هایی مانند هضم، ادرار، تولید اشک و بهبود کلی پشتیبانی می کند. همچنین به حفظ انرژی برای نیازهای آینده کمک می کند و ایمنی و ترمیم را تقویت می کند.
از سوی دیگر، سیستم عصبی سمپاتیک مسئول پاسخ "جنگ یا گریز" بدن شما است. هنگامی که فعال می شود، بدن شما را برای واکنش به تهدیدات درک شده آماده می کند و پیوند مشترک در این واکنش کورتیزول است.
شاید از خود بپرسید: کورتیزول دقیقا چیست؟ کورتیزول به عنوان هورمون استرس اولیه شناخته می شود. این غدد آدرنال تولید میکند، در پاسخ به استرس، انرژی لازم برای مدیریت موقعیت را به شما میدهد، چه در مواجهه با خطر یا فرار از آن. در کوتاه مدت، کورتیزول مفید است زیرا شما را هوشیار و آماده برای واکنش نگه می دارد.
با این حال، هنگامی که کورتیزول به طور مداوم در دوره های طولانی آزاد می شود، می تواند مضر باشد. تولید مزمن کورتیزول می تواند منجر به اختلال در عملکرد شود که ممکن است باعث التهاب مداوم شود. تحت این شرایط، بدن شما در حالت استرس دائمی باقی می ماند و چرخه ای از درد، اضطراب، ناامیدی و حتی افسردگی ایجاد می کند. این ترشح مداوم هورمونی هم بدن و هم ذهن را در حالت آماده باش نگه می دارد، که برای سلامت کلی شما ایده آل نیست.
کورتیزول و ترکیب بدن
این پاسخ استرس مزمن برای ترکیب بدن شما ایده آل نیست. مطالعات نشان داده اند که افزایش سطح کورتیزول با ترکیب بدن ضعیف تر، به ویژه چربی بدن بیشتر و توده عضلانی کمتر مرتبط است. استرس طولانی مدت نیز می تواند به طیف وسیعی از مسائل پزشکی کمک کند.
چگونه کورتیزول بر اشتهای شما تأثیر می گذارد
استرس همچنین عادات غذایی شما را تغییر می دهد. استرس حاد و مزمن می تواند بر اشتهای شما تأثیر بگذارد. برای برخی، استرس حاد ممکن است اشتها را سرکوب کند، در حالی که استرس مزمن اغلب باعث هوس خوردن غذاهای پرچرب و پرکالری مانند غذاهای ناسالم می شود. این هوس ناشی از اثرات کورتیزول بر بدن است.
استرس مزمن منجر به ترشح طولانی مدت کورتیزول می شود که می تواند به طور قابل توجهی بر ترکیب بدن تأثیر بگذارد. افزایش سطح کورتیزول با تحریک هورمون هایی مانند لپتین، گرلین و انسولین بر تنظیم اشتها تأثیر می گذارد. این هورمون ها با مغز ارتباط برقرار می کنند و سیگنال گرسنگی، هوس و نیاز به تعادل انرژی را نشان می دهند.
گرلین و کورتیزول یک رابطه تقویت کننده متقابل دارند. با افزایش سطح کورتیزول، سطح گرلین نیز افزایش می یابد. گرلین، که به عنوان "هورمون گرسنگی" شناخته می شود، به بدن شما سیگنال می دهد که بیشتر هوس غذا کند، به ویژه غذاهایی که قند و کربوهیدرات بالایی دارند. این منجر به چرخه ای از افزایش هوس و پرخوری می شود که در نهایت می تواند به افزایش وزن کمک کند.
کورتیزول، مقاومت به انسولین و افزایش وزن
علاوه بر تأثیر بر اشتها، افزایش سطح کورتیزول همچنین می تواند گلوکونئوژنز را تحریک کند، فرآیندی که می تواند منجر به مقاومت به انسولین شود. مقاومت به انسولین زمانی اتفاق میافتد که سلولهای بدن کمتر به انسولین پاسخ میدهند و باعث افزایش سطح گلوکز خون میشوند. این عارضه پیش ساز دیابت نوع 2 است و همچنین عامل اصلی چاقی است.
علاوه بر این، سطوح بالاتر انسولین با افزایش فعالیت مغز در هنگام استرس، به ویژه در زمینههای مربوط به پاداش مرتبط است. این فعال سازی مغز هوس های بیشتری را تحریک می کند و میل به خوردن غذاهای ناسالم و پر کالری را تقویت می کند.
به طور خلاصه، در حالی که کورتیزول برای کمک به بدن شما برای پاسخ دادن به استرسهای فوری حیاتی است، افزایش طولانی مدت سطوح کورتیزول میتواند اثرات منفی قابل توجهی بر ترکیب بدن و سلامت کلی شما داشته باشد. از تغییر عادات غذایی گرفته تا مقاومت به انسولین و افزایش وزن، استرس مزمن می تواند سلامت جسمی و روانی شما را مختل کند.
2024-04-24
2024-01-24
2024-01-10
2023-11-22
2023-09-06